KA TÍR CHE A NI LÂWM NI’ (Ror 6 : 14 )

(On inspiration from God, Ramthim Ni 2013)

(Bible Verse Roreltute 6: 14-16 ,  I Korinth 1 : 26 – 29)

Israel mite Midian kutah 

Israel mite chuan Pathian an hawisan thin avângin leh ramdang Pathian an biak thin avângin Lalpa chuan an hmélma te kutah a pe thin.

Chu dinhmun atang chuan Lalpa an auh vêleh Lalpa chuan anmahni chhanchhuak tu tûr Hruaitu a pe thin,chung mite chu Roreltute tih an ni a, Roreltute Bu-ah hian an chanchin ziak a ni.

Gideona hi Roreltute Pangana a ni. Debori'n  Israel fate ro a rel sak hnuah Lalpa mithmuha thil sual an lo tih leh tak avangin Israel ram chu Midian (awmzia-Buaina, Abrahama'n Sari thih hnu-a a nupui Keturi laka a fa a ni.  Mosia hovin kum 200 liam tâ-ah khán Midian ho hi an hneh tawh a ni), Amalek (Esaua tupa Ameleka thlahte) leh khawchhak fate (Arab ho) chuan  Israel mite chu rethei takin an rap bet a, Israel mite chuan tlangah puk te, kulh te siamin an biru thin a, an thlai chin leh an ran rual te thlengin heng mite hian an thah sak thin a ni.

Tichuan Lalpa chu nasa taka an auh avângin Pathianin zâwlnei Israel mite thil tih dikloh hrilh tûrin záwlnei a tir a,zawlnei chuan  Israel miten Lalpa an thlauhthlâkzia te, an hawisan thu leh Amor ho Pathian-te an biak avânga Lalpa thinurna an chunga tla  a nih thu a hrilh a ni. Roreltute hmasa kan hmuh -ah chuan Lalpa hian chhanchhuaktu a pe a,tih a ni mai zel a, tun tumah erawh chuan zawlnei a tir hmasa zet a ni.

LALPA LEH GIDEONA

Ophrah (Jeriko atangin km 16-a hla a ni) Abiezrit mi Joasa fapa Gideona chuan Grape sawrna khurah buh a vaw kauh kauh a.

(Lalpa vantirhkoh chu Gideona awmna bul Sasaw thing hnuaiah a thu a,Gideona chu, 'Nang mi chak huaisen, Lalpa chu i hnênah a awm' a rawn ti a, Ror 6:14 : Tin Lalpa chuan amah a en a, 'He i chakna hian kal la, Israel ho hi Midian lak ata chhandam ang che, ka tir che a ni lawm ni' a ti a.

He thu sawitu hi Lalpa Pathian a ni. Israel miten an Pathian thu an hawisan avanga an tuarna lak ata chhanchhuak turin koh a ni ta a ni.

Gideona hi a lan dân chuan mi dawhzep tak a ni :

1    Grape sawrna khur-ah buh a vua. Grape sawrna khur-a buh a vaw mai hian Midian  ho a hlauh zia a hriat theih a ni-Grape sawrna khur chu tlang bulthutah a awm thin a, buh erawh tlang sang takah an vaw thin - Grape rah chu phurh a nawm zawk nan hmun hniam lamah an phur thla thin a, buh erawh thli awmna tlangah an vaw thung thin. Mahse tun tumah erawh Gideona hian Midian ho a hlauh avangin Grape sawrna khurah buh a vaw tlat a ni.)

2 Chhinchhiahna a phut

3 Chhûn-ah a pa Baal maichâm a tichhe ngam lo (A dawihzepna in a thiltih tur erawh a thulh tir chuang lo),

4 Midia ho kulhah Lalpa'n a Gideona chuan a  hlauh a rin  avângin a chhiahhlawhPura nen a hruai a, huaisenna a pe.

Keini hi chu a hmanrua mai kan ni :

   Media ho chu Amelek mite leh khawchhak fate ho chu Jezreel ruamah an inkulh a, sipai 1,35,00lai an awma  ni. Israel sipai te erawh Manasea thlah Napthali leh Zebulun, Aser  hote, an vâiin mi 32,000 an ni.(a let li-in Midian ho an tam) . Lalpa'n “An la tam em mai a ti a, hlauhna nei zawng zawng  hawn tir leh vek rawh” a ti a, mi 22,000 an haw leh a, mi 10,000 chiah an awm ta. Chung mite pawh chu Lalpa'n a la chhawk sak ta fan mai a, lui-ah hruaiin ui anga tui a liaka liak apiangte chu dahhrangin mi 300 chiah an ni tâ a, mi 9700 te chuan he inbeihna hi an hmachhawn ve thei dáwn talo. (sipai pakhat chan chu 450 ani ta a ni) Tunah chuan mihring chakna-a tihtheih a ni ta lo.

   Midian ho leh Amelek ho chu khau ang maiin an tlim hmur mai a, mi 300 tling awrh sipai tan chuan a va zâmawm dáwn êm!  Zânah chuan Lalpá’n Midia ho kulh-ah chuan Gideona chu a chhiahhlawh Pura nên a hruai a,  Midia sipaite mumang sawi chu a ngaihthlak tir a, Barli chhang hlâwmin an kulh a tih chhiat zia a sawi a, pakhat zawk chuan ''Ísrael mi Joasa fapa Gideona ngûnhnâm a nih chu"  tiin a lo hrilh a, huaisenna an nei thar a ni.

   Israel ho chuan râl rêl an khêl ve ta : A hmanraw neih chu eng te nge: Tawtawráwt leh Bélruak a chhunga meichher dah sa' mai a ni. A va har dáwn êm ! An hmélma te beng tih chhêt nán em ni le? Páwl tumah an insiam a, mi 100 zêl awmin  kulh chu an pan thla vê ta a ni.

      Rál véng an inthlâk hlim chhawn lái tak chuan kulh chu an han thleng thla tâ a,  Tichuan, tawtawrawt chu an han hâm a, an bêl ken chu an vaw keh a, tichuan, an meichher chu la chhuakin, Lalpa leh Gideona ngúnhnám tiin an áu dur dur a, zan lái taka chutiang thilthleng ta chu Midia ho chu an lo  harh a, an â muai muai hlawm ni tûr a ni. Anmahni leh anmahni an inbei ta chiam mai a,  Hei hi kan hriatreng tur leh kan chhinchhiah reng tûr a ni ang-

 Rorêltute 7 : 22  Tin, LALPA’N sipaiho zawng zawngte chu anmahni leh anmahni khandaihin a inbeihtir ta chiam a - Israel fate chu Midia ho kut ata Lalpan a chhanchhuak leh ta a ni.

He indona-ah hian Gideona leh a hote hian thuthlung thar  zia an khêl :

II Kor 4:7-ah chuan, Nimahsela thiltihtheihna nasat zia chu keimahni hnêna mi  ni lovin, Pathian tâ a nih theih zâwkna tûrin chu ro chu hlumbêl-ah te kan vawng a ni’ tiin Paula min hrilh a, Hlumbel (vaivut-a siam kan ni, Gideona leh a hote’n an hlumbél ruak-ah meichher an keng ang khán, keini pawh kan chhúngah hian Isua a awm reng a, meichher la chhuak tûra an bél an vaw keh ang khán, mite’n keimahni-ah Isua hmél an hmuhna tûr chuan kan keh vê, kan tlâk vê  a ngái a ni. Tin,hnehna chang tûra tawtawráwt an hâm ang khán Thiltihtheihna a lo lanna tûrin Isua chanchin hi kan tlángâupui vê a ngái a ni.

Lal Isua'n a Chanchin Tha Hril tûrin min tír :

Tûnah hian mi tam tak Sétana'n a bawih mêk te, chhuah duh si a, mahni-a kal thei si lo te chhanchhuahna hnâ thawk tûr hian Lalpan min ko a ni.

Johana 4 : 38 -ah Isuan, "In thawhrim loh at turin ka tirh che u kha; mi dangin an thawk a, nangnin an thawhsa chu in chhunzawm a ni,” a ti a.

Matthaia 28:19 - 20: - Chutichuan kal ula, hnam tina mi zirtirahte siam ula, Pa leh Fapa leh Thlarau Thianghlim hmingah chuan baptis ula, thu ka pek zawng zawng che u pawm turin zirtir rawh u. Tin, ngai teh u, kei kumkhuain, khawvel tawp thleng pawhin, in hnenah ka awm zel ang,” a ti a.

Lalpa Kohna dawngtu ten chhuan lam an siam thin :

Bible-ah hian Lalpa hian a rawngbawlna hna thawk/engemaw ti turin mi a ko thin  a, Anmahni tih tûra an ngaih tlat avângin an zâm a, a titû tûr Lalpa a ni tih an rin loh  avâng leh an hriat loh avângin chung mite chuan chhuanlam an siam thin a, chung an chhuanlam siam tlangpui te chu :

1   Mosia : Ka tling lo/ Ka thiamna pawn a phak lo:

"Kei Pharaoa hnêna kala, Israela thlahte Aigupta ram ata zuk hruai chhuaktu atân chuan tunge maw ka nih le?" a ti a.

2  Thusawi ka thiam lo, ka tawng thiam lo :

      Tin, Mosia chuan LALPA hnênah, "Aw LALPA, kei zawng tûn hma lamah te leh i      chhiahhlawh hnêna thu i rawn sawi hnuah pawh hian mi tawnghmang thiam ka ni ve       ngai lo a ni: mi tawng ban leh mi tawng mawh ka ni si a," a ti a.

3  Min ring lovang

Tin, Mosia chuan, "Ngai teh, mi ring duhin ka thu an pawm lo vang 'LALPA chu i hnênah a inlâr  ngût lo vang e,' an ti mai âwm si a," tiin a chhâng a.

4  Gideona :Ka rethei si  

Gideona : "Aw LALPA, engtin nge Israel-hote hi ka han chhandam tehlul ang? Ngai teh, Manasea thlah zingah hnam rethei ber kan ni a, kei lah hi ka pa chhûngte zinga te ber ka ni si a," a ti a.

5   Ka naupang si :  

Jeremia : Kei chuan, "E, Lalpa PATHIAN, ngai teh, thu ka sawi thiam lo, ka naupang si," ka ti a.

6  Estheri :  Ka nun atan hian a hlauhawm (RISKY)  a ni:

      Tichuan Hathaka chu Estheri chuan a lo bia a, "Lal chhiahhlawhte lal ram then

      tina mite chuan, tu pawh hmeichhia pawh mipa pawh tihhluma a awm loh nâna lalin

      rangkachak tiang a lama a lehnate chauh lo chu lal hnêna a in chhûng rila lût chu

      tihhlum zel tûr ani tih dan awm chu an hre theuh va; hei ni sawmthum chhûng chu lal

      hnêna lût tûrin koh ka ni lo va," tiin Mordekaia hnêna sawi tûrin thu a chah a.

7   Elija :  Ka chau tawh :

 Ani erawh chu thlalera ni khat bana a kal a, Juniper thing hnuaiah hian a thu a; tin, thih a dil ta a, "A tawk ta e; aw LALPA, tunah hian ka nunna hi la mai teh, ka pute aiin ka tha chuang bik si lo va," a ti a.

8       Jona : A kal duhlo hrim :

      Chhuanlam a siam lova, mahse, Lalpa tirhna-ah a kal duhlo hrim hrim, hetiang mi pawh hi Lalpa chuan a um zui zel tho a ni.

Héng kan chhuanlam te hi Lalpa'n min pawm sak em ?

      II Kor 12:9:  Tin, ani chuan ka hnenah, “Ka khawngaihna i tan a tawk e; ka thiltihtheihna hi chak lohnaah asin tihfamkimin a awm ni,” a ti ta a. Chutichuan Krista thiltihtheihna chu ka chunga a awm theih nan lawm em emin ka chak lohnate hi ka chhuang tawh zawk ang.

I Kor 1 : 26 - 29 : Unaute u, a kohna che u hi ngaihtuah teh u, tisa lama mi fing tam tak te, mi chak tam tak te, mi tha tam tak te koh an nih lohzia hi; nimahsela Pathianin khawvel thil ate chu a thlang zawk a, mi fingte chu a tihmualpho theihna turin; tin, Pathianin khawvel thil chak lote chu a thlang a, thil chakte chu a tihmualpho theihna turin; tin, khawvel thil chhia leh thil hmuhsitawmte, thil awm lote nen lam Pathianin a thlang a, thil awmte chu engmah lova a siam theihna turin; chutichuan Pathian hmaah mi tumah an inchhuang thei lo vang.

Hudson Taylor :

China rama missionary hlawhtling tak Hudson Taylor-a chu engvânga a rawngbâwlna-a hlawhtling êm êm thei nge a nih an zâwt a,  ‘Lalpa chuan khawvêl-ah hian mi chaklo ber a zawng a, min hmuh vê leh “Nangman i ti ang” a ti a ni” tiin a chháng a ni.

Lalpa hian kan chhuanlam te -tling lo,chak lo,rethei, thusawi thiam lo nia kan inhriatna te hi a thiltihtheihna lan tir nan a lo duh zâwk thin a ni. Lalpa-ah chuan mi mawl ber pawh an lo fing a, mi chaklo ber pawh mi chak tak an lo ni thin.

Lalpa’n a mi koha te kianga awm zel a tiam

      Tin, Lalpa hian a mi kohte hnêna a thusawi ziah pakhat chu, 'I hnênah ka awm zêl ang" tih hi a ni. A va thlamuanthlâk êm! Lal Isua ngêi pawhin, 'Kum khuain, khawvêl tâwp thleng pawhin in hnênah ka awm zêl ang"a ti asin, zâm tûr kan nilo.

Challenge Siam :

Lalpa hian a rawngbáwlo tûr hian mi koh a nei thin a,a thu-a kan hmuh ang in Rawngbâwlna key hrang hrang a awm a ni. I Korinth 12:7 thu-ah chuan, ‘Nimahsela sâwt tlânna tûrin Thlarâu hriattírna chu mitin hnêna pêk theuh a ni’ tih kan hmû. Missionary hna thawk a, Ramthim rawngbâwlna-a kal tûra thlarâu hriattírna dawng kan awm em le? “Kei chuan ka thei lo ang” tih chhuanlama hman ringawt hi Lalpa pawm zawng a ni lo. Huaisen takin Lalpa, a thutiama rinawm chuan kan hnênah a awm reng dáwn thu min tiam a, hawh u I chhuak ang u, i pên a ang u. Lalpa’n engkim a ti vek dáwn a ni.

Tlángkawmna :

Lalpa kohna chháng tûr hian Lalpa hian a thuawih a, pên chhuak phawt tûrin min duh a, a bâk thil hi chu a mawhphurhna-ah a lâin, ropui takin hna a thawk thin a ni. Lalpa rawngbâwlna hnâ kan thawhna kawng-ah hian keimahni theihna-a kan kal chuan kan kal theih chin a tâwi lutuk. Mi tlâktlâi lo ber mai pawh min thlang si a, kan tlâktlâilohna zâwnah Lalpa chu a lo ropui zêl a ni. Kan hmazâwna tihtûr Lalpan min pêk chu ti tûrin i inpeih reng ang u. A rawngbâwl tûra min kotu Lalpa chu fakin awm rawh se. Amen