Tumahin Thihna khum-a an mut laiin office-a an hun hman tawh dan chhui kirin office kai leh an chak thu an sawi ngai lo.Thihna ko tlanga ding te hian an hun kal tawh tawh an thlir kir a nih pawhin an tihtur leh mawhphurhna an hlen loh te, chung avanga an inchhirna te an dawn kir ve fo thin a ni awm e.
Tun tumah hian Kan tihtur leh mawhphurhna kan hlen loh avanga kan inchhirna pumpelh dan tur leh tha thei ang bera kan nun chhuah dan turte kan zir ho dawn a ni –
Nun Dan Kawng 6 –
Greek Philosopher Aristotle (384 – 322BC) chuan ‘mihring-in duhthusam tihhlawhtlin tum tlat mai 6 kan nei a, he kan duhthusam te hian kan nun hi a siam danglam thin a ni’ tiin a sawi. Chungte chu hengte hi an ni.
Nawmna (Pleasure) – nuamsa taka nun hi kan tum tlat reng a ni.
Hausakna leh Neihnunna. (wealth and Material thing).
Nihna, Zahawmna, Hmingthanna leh Huhang ngahna.
Thiltihtheihna- Kan duh anga mi dangte hruai tumna leh kan duh ang duh tir tumna.
Hriatna
Rilru-a dikna leh mawhphurhna hlen.
Heng thil 6 ah hian engemaw tal hi kan nun min siam a, min ei zualtu a awm ngei ngei thin. Aristotle-a chuan heng kawng 6 zingah hian thil pakhat uar viau chuan that tawk lohna a nei tih a sawi a. Entirnan, nawmna duh luat-ah ngaihtuahna fim kan hmang thei lo a, dinhmun sanna duh luat-ah mahni indahsan lutuk te a awm thei a ni.
ARISTOTLE-A NUN DUHTHUSAM
Aristotle-a chuan heng nihna (qualities) te hi kan nun-ah kan lan tir chuan nun dan tha kan nei a ni tiin a sawi a, chungte chu –
Huaisenna – Dawihzep lo, huaisenna avanga thil ti thut thut leh Risk la vak vak kher lo.
Mahni-Inthununna – Mahni inngaihnathiamna emaw Mahni tanghmangaihna ni lovin.
Thilphalna – Thil neih leh leh hun remchang khawralna ni lovin.
Nelawmna leh Hawihawmna – Mi Fakderna emaw mi dangte tana nawm loh rawkna tur thil tih ni lovin.
Remhriatna (Chet lak dan thiamna) leh Fimkhur thiamna.
Dikna leh thil dik leh tha nun chhuahpuina.
Thin nelna – Thinur em emna tur pawha a dam zawnga lak thiamna
Hleineihlohna leh Fair taka thil tihna.
Hemi bakah pawh hian Midangte - Lainatna leh Lawmna te hi telh ngei tur niin mi thenkhat chuan an sawi lang bawk a ni.
MAWI LEH DUAH TAKA NUN
Aristotle-a chuan mihring nun thang duang leh mawi taka nung te chu heng hi a chhinchhiahna anmahni-a hmuh theih te an ni tiin heng a hnuaia mite hi a tarlang bawk a ni.
An nun-ah a tha thei ang ber nun chhuah pui an duh a, kawng an zawng hram hram thin.
An duhthlanna leh chet dan chu mihring pangngai tih atan mawi leh dik a ni fo thin.
Thil tha ti turin an tha thin.
Mi sakhat, nghing ve mai mai ngai lo, thil tha tihna kawnga rin tlak an ni.
Thil tha tih nuam an ti thin.
An chet dan a fel a, an ngaihtuahna pawh a fel a, hmasawn turin an thiltih atangin an inzir zel thin.
Nun dan mawi leh hawihhawm taka nung thin te, nun dan tha nun chhuah pui tlat thin te hi mi hlim an ni thin.