Nu leh Pa tha nihphung

Hei hi a zung chu nu leh pa te kan ni e. Kan fate hi kan chhungkaw hmakhua an nih avângin an laka mawhphurhna kan neih hi kan hlenchhuah ngei a ngai a ni. Sawi zawh vek theih a nih loh avângin tlêm azawng i han zir ho teh ang.

1   NU LEH PA - COUNSELOR NIHNA :

Khawvêl nun chhuk chho, hlimna leh lungngaihna, hausakna leh retheihna, beiseina leh beidawnna –in a chiah khawvêl-ah hian kan fate hi harsatna (chhung lam leh páwn lamah)-in a kal kân bîk lo. Ngun taka an che zia thlír a, rilru lam leh tisa-ah natna leh harsatna an neih ang te (an upat dân azirin a inang lo ang) hriatthiampui a, a ṭûl anga sutkian sak tûra beih hi kan mawhphurhna a ni. Pathian thû-a kaihruai (counsel) tûra nu leh pa pawh kan inbuatsaih a ṭûl a ni. Pathian thu pawha kan fate kan fuih theih loh chuan kan chhungkua-in hun thim kan hmachhawn ti ila, kan tisual lo ang.

2 NU LEH PA - GUIDE (KAIHRUAITU) NIHNA:

 Fa kan han neih chiah hian mawhphurhna kan neih thar chu Mihring engmah nilo-sual leh ṭha hre lo, dik leh diklo hre lo, hausak leh retheih hre lo kawng dika hruai a, mi puitling ni tûra buatsaih leh Vân ram hruai thlen hnâ hi a ni. Naupang taka nupui/pasal inneite hi hemi kawngah hian an hlawhchham ṭhin. An thlarau nun ṭhanlenna leh tisa lamah puitling tura kaihhruai hi thil pawimawh tak a ni a, an zirna kawnga kaihhruaina kan pêk te hi kan tih mâkmawh a ni a, zirna kawngah kan thleng sang lo a nih pawhin lehkhabu chhiar leh kan fate  zirtirtu te kawm ngeih hi a pawimawh hle.

3   NU LEH PA - ENTAWN TÛR (MODEL) NIHNA

A tirah a dik leh dik lo an hre lo, kan zirtirna leh kan chetphung aṭanga a chhia leh ṭha, dik leh dik lo thliar rawn zir an nih avangin nu leh pate mizia chiah chiah hi naupangte hian an rawn pu nge nge ṭhin. Kan fate tan hian thlarau-ah leh tisa-ah entawntlâka kan awm theih loh chuan innghahna tlâk fa neih inbeisei theih a ni lovang. Kan fate hian kan thusawi aiin kan chetzia an thlir zâwk a, eng anga fuihna leh zilhna thu ṭha elkhên pawh hrilh ila, kan nun-ah hmuh tûr a awm miau loh chuan kan infuih thlâwn ngêi dáwn a ni tih hriat sa tûr a ni. Heng te hi kan fate hian kan nunah hmu sela a duhawm ngawt ang:

4   NU LEH PA - ṬHIAN (FRIEND) NIHNA:

Mizo Culture-ah hian Pa-te chanvo hi a sangin, a dah pawh an dah sang hle, he culture hi tûn thleng pawh hian kan la chhawm deuh a, Pa ber chu dictator anga chetna kan la nei deuh ṭhin niin a lang. Amaherawhchu, hei hi chu kalsan a hun ve tawh hle. Fate tan ṭhian ṭha tak, an mamawh leh harsatna hriatthiampuitu kan nih a ṭûl takzet a ni. Hei hian naupang te –ah inchhungkhur nuam tihna a tuh ang a, pawn lama sual an tihna tûr pawh kawng tam takin a véng dáwn ngêi ang.

5  NU LEH PA - MAMAWH PETU NIHNA

       Mamawh min petu te hi kan tan chuan mi hlu tak an ni ṭhin. Fate pawh hian mamawh petu nu leh pa an mamawh. Zirna kawng leh nun kawng an zawhna-ah an mamawh hlim taka phuhruk thei turin nu leh pa te pawh kan inbuatsaih a ngai ṭhin. Fate duh leh mamawh thliar thiam a ṭûl hle a, an duh apiang tihsak erawh a ṭha lo. An mamawh erawh nei tûra ṭan kan lâk pui a ṭûl takzet a ni.